4. Aspekty „włączenia” dziecka niepełnosprawnego

Polskie szkoły od prawie 30 lat gromadzą doświadczenia z włączaniem uczniów niepełnosprawnych w edukację ogólnodostępną. W ostatnich latach na życzenie rodziców dzieci z każdym rodzajem niepełnosprawności przyjmowane są do placówek ogólnodostępnych. Nauczyciele, pedagodzy specjalni i psycholodzy zdobyli spory bagaż doświadczeń.

Powodzenie włączenia zależy głównie od rodzaju i stopnia niepełnosprawności ucznia. Szkoła ogólnodostępna postrzegana jest jako dobre miejsce kształcenia uczniów z zaburzeniami sensorycznymi. W odniesieniu do dzieci autystycznych trudno jest wyrokować – szerokie spektrum autyzmu wymaga indywidualnych wskazań pracy w małej bądź dużej grupie.

Inkluzja nie sprawdza się natomiast w przypadku dzieci z problemami psychologiczno-społecznymi. Aż 85% nauczycieli w Polsce uważa też, że klasa szkolna w szkole masowej nie jest dobrym miejscem kształcenia najliczniejszej grupy – uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, a tym bardziej w średnim i znacznym. Nie chodzi wyłącznie o dystans do zagadnień programu szkolnego, lecz głównie o poczucie wyobcowania. Na niekorzystną sytuację tych uczniów w szkołach masowych wskazuje szereg badań. Uczniowie „włączeni” wykazują większe niż ich rówieśnicy w szkołach specjalnych poczucie „wyłączenia” i w efekcie – osobistej porażki spowodowanej konfrontacją ze środowiskiem uczniowskim.

Bardzo często po nieudanej próbie ‘włączenia” uczniowie z różnymi dysfunkcjami zabierani są przez rodziców ze szkół ogólnodostępnych i przenoszeni do szkolnictwa specjalnego, niekiedy z pogłębionymi dysfunkcjami oraz nowymi problemami psychicznymi. Zjawisko to występuję w ostatnim czasie ze znacznym nasileniem.

Czytaj:

Informator o edukacji włączajacej

1. Na czym polega edukacja włączająca?

2. Polskie doświadczenia edukacji włączającej

3. Skutki edukacji włączającej dla systemu szkolnictwa

4 . Aspekty „włączenia” dziecka niepełnosprawnego

5. Wybrane zagrożenia widziane z różnych perspektyw

6. Doświadczenia innych krajów

7. Wytyczne organizacji międzynarodowych

8. Podsumowanie